Czy terapia on-line jest równie skuteczna jak gabinetowa?
Praca w trybie online jest obecnie koniecznością dla wielu z nas. Biznes dość szybko i sprawnie, tam gdzie to możliwe, przeniósł swoje działania do świata zdalnych narzędzi. Tak też jest z pomocą psychologiczną. Psychologowie i terapeuci nie od dziś pracują ze swoimi klientami w ten sposób – prowadząc konsultacje psychologiczne oraz terapię w trybie online. I choć nie dla wszystkich jest to ulubiona forma kontaktu – badania jasno wskazują, że terapia online ma taką samą skuteczność, co tradycyjnie prowadzone sesje w gabinecie. Mało tego, klienci doświadczają pomocy online jako równie satysfakcjonującej w porównaniu z pomocą uzyskiwaną w kontakcie bezpośrednim z terapeutą.
Skuteczność potwierdzona badaniami
W 2008 profesor Azy Barak z Uniwersytetu w Hajfie dokonał sporego podsumowania badań na temat skuteczności terapii online. W wyniku przeglądu 92 badań z udziałem ponad 9 tys. klientów stwierdzono brak różnic w skuteczności terapii online i terapii twarzą w twarz. Przebadana populacja stanowiła reprezentatywną grupę pod względem wieku, płci, rasy i języka. Więcej informacji można znaleźć tutaj.
Inne badanie przeprowadzone przez klinicystów Uniwersytetu w Zurychu dostarcza ciekawej analizy pracy terapeutycznej z 62 osobami wykazującymi objawy depresji. Podzielono ich na 2 grupy w zależności od sposobu pracy z terapeutą. Okazało się, ze wskaźnik skuteczności był jednakowy dla badanych z grupy „online”(53%) i grupy „twarzą w twarz” (50%). Dodatkowo obie grupy były równie usatysfakcjonowane z otrzymanego wsparcia. Aż 96% grupy biorącej udział w terapii online oceniło pozytywnie relację z terapeutą uznając kontakt z nim za „osobisty”, podczas kiedy takiej samej oceny dokonało 91% osób z grupy korzystającej z terapii metodą tradycyjną (Journal of Affective Disorders, 2013).
Z kolei badanie przeprowadzone w latach 2006-2010 obejmujące 98 609 weteranów wojennych wykazało znaczący spadek liczby dni hospitalizacji jeśli wybrali oni dodatkowe wsparcie online. (Psychiatric Services, April 2012). Link do badań.
Inne badanie z 2009 roku, którego autorami są L. Murphy, P. Parnass i wspólnicy dostarcza podobnych danych – nie stwierdzono istotnych różnic pomiędzy terapią online i stacjonarną w kontekście ich skuteczności oraz satysfakcji klientów. (British Journal of Social Work 2009). Przeczytaj więcej na ten temat tutaj.
Dodatkowo można znaleźć liczne źródła donoszą o skuteczności terapii online w przypadku zaburzeń lękowych, zaburzeń odżywiania, ADHD, PTSD, redukcji stresu i wielu obszarów pracy terapeutycznej. Pomoc zdalna może być dość szeroko stosowana w pracy z dziećmi, młodzieżą, dorosłymi oraz parami lub rodzinami – choć nie we wszystkich przypadkach.
Korzyści ze wsparcia psychologicznego online
Zdalna praca z terapeutą może być dobrym rozwiązaniem dla osób mocno zajętych, dla których czas dojazdu do gabinetu stanowi przeszkodę, dla osób mieszkających zagranicą kiedy barierą może być język w jakim prowadzona jest terapia oraz jej cena, dla tych, którzy mieszkają w miejscach, w których brak dostępu do gabinetu psychologa lub wybór specjalistów jest ograniczony, dla wszystkich, którzy najbezpieczniej i najbardziej komfortowo czują się w zaciszu swojego domu i w końcu dla chcących zachować anonimowość – w terapii online nie zdarzy się przypadkowe spotkanie w poczekalni poradni czy gabinetu. Wirtualne spotkanie z terapeutą może też być znaczącym ułatwieniem dla osób niepełnosprawnych lub w sytuacjach jakiegokolwiek ograniczenia możliwości poruszania się (długotrwałe zwolnienie lekarskie). Młode mamy, które nie mogą zostawić dziecka w domu również z powodzeniem korzystają ze zdalnego wsparcia specjalistów.
Bezdyskusyjne staje się korzystanie z sesji online w sytuacji epidemii, kiedy doświadczamy znaczących ograniczeń związanych z możliwością wyjścia z domu. A właśnie teraz dla wielu z nas jest to bardzo trudny czas i aby sobie z nim lepiej poradzić pomocne może być wsparcie specjalisty.
Ograniczenia dotyczące pomocy przez internet
Najważniejszą według mnie przeszkodą w korzystaniu z terapii online jest poczucie komfortu. To zawsze jest wybór klienta, który najlepiej wie, co mu służy a co nie. Chodzi o komfort ten wewnętrzy – przekonanie się do kontaktu online, poczucie bezpieczeństwa, otwarcie się na taki sposób pracy terapeutycznej ale też zewnętrzny – na ile klient ma warunki do spokojnej rozmowy i na ile sesja może odbywać się bez obawy o to, że ktoś z domowników może usłyszeć jej treść.
Inne ograniczenia dotyczą młodszych dzieci lub osób starszych, które nie miały dotąd doświadczenia z kontaktem online.
Zdarza się też, że w przypadku osób z poważnymi zaburzeniami lub tam gdzie potrzebna jest szybka interwencja medyczna pomoc online może być rozwiązaniem tymczasowym lub wspierającym terapię stacjonarną. Ostatecznie rekomendację co do tego podejmuje terapeuta w zależności od oceny stanu psychofizycznego i emocjonalnego klienta.
Jak działa terapia on-line?
Po umówieniu terminu sesji i sposobu rozmowy (skype lub inne narzędzie przeznaczone do tego celu) klient zazwyczaj dokonuje płatności online. Sesja trwa od 50 do 60 min.
Treść sesji jest poufna, nie może być pod żadnym pozorem nagrywana czy w inny sposób udostępniana osobom trzecim. Chyba, że w wyjątkowych sytuacjach, po uzyskaniu pisemnej zgody terapeuty i klienta.
Podczas sesji online terapeuta pracuje w swoim gabinecie – za zamkniętymi drzwiami. Podobnie klient powinien zapewnić sobie na ten czas pomieszczenie w którym przebywa sam i ma pełen komfort rozmowy.
Może warto spróbować?
Dlaczego więc nie spróbować terapii online? Coraz więcej klientów ale też i terapeutów przekonuje się do takiego trybu pracy. Skuteczność, satysfakcja klienta oraz jakość relacji terapeutycznej zupełnie na tym nie tracą. Klient pozostaje w bezpiecznym, znanym sobie otoczeniu, we własnej przestrzeni w dogodnym dla siebie czasie i bez konieczności szczególnych przygotowań. Sesja pod kocem, w dresie, z kubkiem ulubionej herbaty może być naprawdę dobrym rozwiązaniem w dzisiejszym świecie.
O AUTORCE ARTYKUŁU:
Katarzyna Szałek-Zielińska jest współzałożycielką ICTK i Ursynowskiego Centrum Terapii Krótkoterminowej. Członkini Polskiego Towarzystwa Psychologicznego oraz Polskiego Stowarzyszenia Terapeutów TSR. Specjalizuje się w pracy indywidualnej z dorosłymi, szczególnie w zakresie wsparcia osób w kryzysie życiowym, zmagających się z depresją, lękami, wypaleniem zawodowym.