Dlaczego postanowienia noworoczne nie działają?
O postanowieniach noworocznych z perspektywy Katarzyny Szałek-Zielińskiej.
Każdy początek roku to dla wielu ludzi na całym świecie czas na podsumowania i na nowe cele. Ty też tak robisz? Z energią i nadzieją zapisujesz swoje postanowienia noworoczne? „Schudnę 10 kilogramów”, „Zacznę ćwiczyć pięć razy w tygodniu”, „Przeczytam jedną książkę miesięcznie” — to oczywiście bardzo stereotypowe przykłady. I nigdy tych postanowień nie realizujesz? Mimo, że początkowo entuzjazm jest ogromny, statystyki pokazują, że większość z nas rezygnuje ze swoich planów już w pierwszych tygodniach nowego roku. Ba, większość nie pamięta z jakiego w ogóle powodu powstały takie a nie inne postanowienia. Dlaczego tak się dzieje? W sumie odpowiedź może okazać się całkiem prosta☺ W większości przypadków skupiamy się na zewnętrznych celach – wynikach, zadaniach, osiągnięciach. I zazwyczaj do ich ustalania nie wykorzystujemy najsilniejszej z możliwych i dostępnej nam wszystkim motywacji – uczuć, jakich najbardziej pragniemy w naszym życiu.
Przede wszystkim, czyje to cele?
Dążenie do osiągnięcia konkretnych celów stanowi fundament wartościowego życia, sprawia, że to życie posuwa się naprzód w takim kierunku, jak tego chcemy. No właśnie czy na pewno? Czy nie jest tak, że działamy jakby na autopilocie, nie mając świadomości czy to naprawdę nasze cele? Danielle LaPorte, autorka książki Mapa pragnień pokazuje alternatywne podejście do tradycyjnego wyznaczania celów. Ta filozofia opiera się na idei, że zamiast skupiać się na konkretnych wynikach, powinniśmy zacząć od zrozumienia, jak chcemy się czuć. To właśnie emocje i uczucia powinny być fundamentem naszych działań, a nie lista zadań do odhaczenia.
Jeśli dla przykładu w przyszłym roku chcesz zrobić remont swojego mieszkania – spory cel☺, to przede wszystkim zastanów się, jak chcesz się czuć w związku z tym? Co ta zmiana ma przynieść dla Ciebie w sferze uczuć? Jeśli planujesz remont, bo ma Ci to przynieść uczucie spokoju to możliwe, że to zupełnie nie o remont chodzi. A wiadomo, że remont sam w sobie nie ma nic a nic wspólnego ze spokojem ☺ Albo jeśli wybierasz się na studia medyczne, po to, aby po rozdaniu dyplomów rodzice poklepali cię po ramieniu – dzięki czemu poczujesz się doceniony, to może warto poszukać innej drogi, żeby zadbać o to uczucie? I idąc głębiej – jakie to tak naprawdę uczucia kryją się pod stwierdzeniem „być docenionym”?
Pamiętajmy: za wszystkim, co robimy, do czego dążymy, stoi pragnienie, aby poczuć się w określony sposób. Najczęściej chcemy się czuć spokojni, wolni, szczęśliwi, spełnieni, radośni, energiczni, pewni siebie, bezpieczni…
Jak powiązać cele z uczuciami?
Przeczytaj trzy poniższe kroki i zastanów się, jak możesz to wykorzystać dla siebie:
- Rozpoznanie uczuć albo jak mówi Danielle LaPorte pragnień serca
Często dążymy do celów, które w rzeczywistości nie przynoszą nam satysfakcji, ponieważ są narzucone przez społeczeństwo, rodzinę czy media. Zamiast tego powinniśmy zastanowić się, jakie uczucia chcemy doświadczać w naszym życiu — np. spokój, radość, wolność czy miłość.
- Cele oparte na uczuciach
Gdy już określimy, jak chcemy się czuć, możemy zacząć formułować cele, które będą wspierać te uczucia. Na przykład, jeśli naszym pragnieniem jest poczucie harmonii, możemy wprowadzić do naszego życia medytację, spacery po lesie lub ograniczyć ilość czasu spędzanego w mediach społecznościowych.
- Elastyczność i intuicja
Zamiast sztywnego trzymania się planu, szukaj w sobie elastyczności i rozwijaj umiejętność słuchania intuicji. Życie jest pełne nieprzewidywalnych sytuacji, dlatego ważne jest, aby nasze działania były dostosowane do bieżących okoliczności.
Zaplanuj i wyluzuj z oczekiwaniami
Na pierwszy rzut oka może to brzmieć jak totalna sprzeczność. No bo jak skupiać się na osiągnięciu celu, dawać temu całą swoją uwagę i energię, a jednocześnie zachować dystans do rezultatów, które chcemy osiągnąć?? Okazuje się, że takie połączenie może zdziałać cuda.
Skupienie na celach ma absolutnie kolosalne znaczenie dla ich realizacji, bez tego nie da się niczego osiągnąć. Na pewno warto, żeby te cele były konkretne, możliwe do zrealizowania, zaplanowane w czasie i monitorowane w jakikolwiek sposób. Na to wszystko warto znaleźć swój własny sposób. I jednocześnie warto znać odpowiedzi na poniższe pytania:
- po co chcesz coś osiągnąć, jakie są najgłębsze przyczyny tego, że akurat taki, a nie inny cel wybierasz?
- na ile tego pragniesz i jak bardzo jesteś „głodny” rezultatów?
- czy masz gotowość do ciężkiej pracy, może poświęceń?
- jakie trudności widzisz po drodze? Spójrz uczciwie i realistycznie – to może tylko pomóc całemu procesowi, bo gdy te trudności rzeczywiście napotkasz, nie wytrącą cię zbytnio ze ścieżki realizacji celu.
A teraz, jak już masz świadomość tego wszystkiego – wyluzuj, nie przywiązuj się zbytnio do oczekiwań, tylko daj sobie przestrzeń na akceptację nieprzewidzianych okoliczności i tolerancję na błędy. Elastycznie podchodź do tego, co przynosi życie na drodze do realizacji twoich celów i staraj się każdą okoliczność wykorzystać na swój użytek. Miej gotowość na zmianę planów, może nawet uda Ci się dostrzec nowe szanse tam, gdzie coś idzie nie po twojej myśli. Niepowodzenia są naturalną częścią procesu zmiany. Traktuj je jako lekcje, a nie powód do rezygnacji.
Dlaczego warto zmienić podejście do noworocznych postanowień?
Planowanie celów powiązanych z uczuciami daje nam zwyczajnie większą wolność i poczucie autentyczności w procesie zmian. Zamiast dążyć do celów, które mogą okazać się puste lub niewłaściwe, uczymy się wsłuchiwać w nasze wnętrze i podejmować decyzje zgodne z naszymi wartościami, uczuciami i potrzebami. Taka zmiana perspektywy daje większe szanse na to, że to, co zaplanujemy, się wydarzy. A do tego będzie trwalsze i satysfakcjonujące, bo zgodne z najbardziej upragnionymi uczuciami.
Tym razem zacznij więc od refleksji – zamiast od razu tworzyć listę postanowień, poświęć czas na zastanowienie się, co jest dla ciebie naprawdę ważne. Jakich uczuć chcesz doświadczać w kolejnym roku swojego życia?
Zastąp tradycyjne podejście do postanowień noworocznych – skupione na wynikach, sztywne, zewnętrznie motywowane, oparte na surowej samodyscyplinie – na podejście nakręcane pragnieniami serca: skupione na uczuciach, elastyczne i intuicyjne, oparte na wewnętrznych dążeniach i realizowane poprzez inspirację. Dzięki temu proces zmiany stanie się bardziej pobudzający i trwały. W nowym roku zrezygnuj z presji idealnych postanowień na rzecz bardziej świadomego i elastycznego podejścia do realizacji swoich zamierzeń.
„Przyjrzyj się naturze pragnienia, a zobaczysz nieskończone światło”
-Padmasambhava, tybetański jogin
Katarzyna Szałek-Zielińska jest współzałożycielką ICTK i Ursynowskiego Centrum Terapii Krótkoterminowej. Członkini Polskiego Towarzystwa Psychologicznego oraz Polskiego Stowarzyszenia Terapeutów TSR. Specjalizuje się w pracy indywidualnej z dorosłymi, szczególnie w zakresie wsparcia osób w kryzysie życiowym, zmagających się z depresją, lękami, wypaleniem zawodowym.
